"Kies zorgvuldig je pad"

Ondernemer: Catherine Poissonnier (61) van Improve

Toen ik als zesjarige leerde lezen, kon mijn geluk niet op. Ik herinner me nog dat ik toen luidop zei: “Ah, vanaf nu zal ik alle wegwijzers kunnen lezen en kan ik dus overal naartoe”. Al van kleins af aan bewonder ik mensen die veel weten en kennis verspreiden. Ik groeide op in Ieper, ging er heel graag naar school, maar stelde gaandeweg vast dat er in een klein stadje zonder hoger onderwijs weinig te beleven valt voor jongvolwassenen. Op mijn achttiende trok ik naar Brussel en genoot er met volle teugen van de multiculturaliteit, de imposante architectuur, de studentenwereld en het grootse van de stad. Zoveel schoonheid en complexiteit op één plaats. Ik voelde me er als een vis in het water. Ik studeerde klinische psychologie en was bijzonder geboeid door alle geneeskundige vakken. Bezig zijn met het ‘mens-zijn’ vind ik fun en blijft me boeien.

Ik trok van het kleine Ieper naar het bruisende Brussel, waar ik helemaal opging in het studentenleven, de architectuur en de multiculturaliteit.

Na mijn studies kreeg ik de leiding over 23 mensen. Als schoolverlater best een pittige job. Ik leidde een centrum dat vorming aanbood voor de Nederlandstalige kinderdagverblijven in Brussel en baatte een kinderdag- en nachtverblijf uit. Ik kreeg veel verantwoordelijkheden en leerde veel bij. Toch voelde ik dat de sociale sector niet mijn habitat zou worden. Ik werd in die katholieke omgeving bijvoorbeeld op mijn vingers getikt omdat ik De Morgen las. Ik besloot om zes maanden lang een voltijdse opleiding marketingmanagement te volgen. In combinatie met mijn psychologische achtergrond was dit de ideale basis om marktonderzoek te doen. Ik vond meteen een job in loondienst bij SUMA Research International, een spin-off van Unilever. Ik deed vooral onderzoek rond fast moving consumer goods.

Toen ik 30 werd, ging ik in op een voorstel om freelance marktonderzoeker te worden. Op die manier ben ik dus zelfstandig geworden. Ik werkte voor een aantal onderzoeksbureaus en deed vooral onderzoek in de auto-industrie, de medische sector, de industrie, de media en telefonie. Ik kwam met erg uiteenlopende bedrijven in contact en vergaarde enorm veel kennis op korte termijn over alle afdelingen in bedrijven. Mijn taak was luisteren, analyseren en mensen en diensten met elkaar verbinden. Marktonderzoek gaf me diepgaande inzichten in hoe mensen én bedrijven denken en beslissen.

Ondertussen begon ik ook training te geven over leiderschap en communicatie, en was ik externe lector voor de opleiding Handelswetenschappen. Ik begeleidde de laatstejaarsstudenten bij hun thesis. Toen het departementshoofd me vroeg om marketingmanagement en inkoopbeleid te onderwijzen aan de laatstejaarsstudenten, heb ik geen seconde getwijfeld. Het gaf me veel voldoening dat ik mijn praktische kennis uit het bedrijfsleven kon doorgeven aan jonge mensen.

Toen ik les gaf aan de opleiding Handelswetenschappen, vroegen de studenten me of ze bepaalde zaken moesten kennen voor het examen. Ik zei dat ze dat niet moesten leren voor het examen, maar wel voor het leven. Lesgeven is ook een beetje opvoeden.

Weet je, als je iets wil, kan er heel veel. Ik moest solliciteren om die twee vakken te onderwijzen aan de Hogent, toen bleek dat mijn diploma Psychologie volgens de regeltjes niet geschikt was om les te geven aan het departement Handelswetenschappen. En dat hadden ze in mijn zes jaar als externe lector geen enkele keer opgemerkt! Ik verdiepte me in micro- en macro-economie en bewees in een mum van tijd dat ik voldoende onderlegd was om marketingmanagement en inkoopbeleid te geven aan de laatstejaarsstudenten.

Daarna was de tijd rijp voor een grote ommezwaai. Op drie maanden tijd ruilde ik mijn andere jobs in voor een solopraktijk als psycholoog en coach. Nog eens zes maanden later werd ik voltijds psycholoog, coach én trainer onder de naam Improve. Veel psychologen kiezen ervoor om te werken met mensen met stoornissen. Als student vroeg ik geregeld aan mijn docenten waarom we vooral theorievorming kregen over de amper 6% van de bevolking die aan een stoornis of geestesziekte lijdt. Maar wat met die andere 94%? De ‘normale’ mensen die goed functioneren, maar af en toe een derde partij nodig hebben om iets te verwerken of hun focus terug te vinden? Dié mensen wil ik inspireren, ondersteunen, naar een hoger niveau brengen. Ik coach en train vooral hoger geschoolden, vrije beroepen en mensen uit het bedrijfsleven. Daar heb ik dankzij mijn achtergrond ook het meeste voeling mee.

Als coach is je eigen vorming nooit voltooid. Ik vind professionalisme in mijn vak bijzonder belangrijk en volgde heel wat opleidingen. Zo verdiepte ik me al in gespreksvoering, relaxatie, mindfulness, neurolinguistic programming, body work, filosofie en vooral het Enneagram. Over dit persoonlijkheidsmodel volgde ik al meer dan 130 opleidingsdagen. Ik stel hoge eisen aan de opleidingen die ik volg of zelf geef en kan ook erg genieten van een opleiding die op zich niets met mijn vakgebied te maken heeft, maar mijn scoop verbreedt.

De uitdaging van mijn sector is de wildgroei aan coaches, waardoor een gebrek aan professionalisme steeds om de hoek loert. Ik volg nog steeds opleidingen om bij te blijven en me verder te specialiseren.

Wat ik vooral merk als psycholoog, coach en trainer, is dat we steeds meer leeftijdsloos en androgener worden. Leeftijd en geslacht maken tegenwoordig vaak niet meer uit. Iemand van 52 jaar kan even veel bezig zijn met sociale media en technologie als iemand van 25, terwijl een jongvolwassene soms al even goed kan redeneren als iemand die een generatie ouder is. Dat is boeiend.

Elke mens ervaart successen en tegenslagen. Leren omgaan met tegenslagen is een levenskunst. Op mijn veertigste ben ik plots doof geworden aan één oor, waardoor ik maandenlang evenwichtsstoornissen heb gehad en waar ik nog steeds de gevolgen van draag, maar is dat een onoverkomelijk of dramatisch? Ik heb ook een aangeboren hartafwijking, en toch zeiden drie cardiologen me elk afzonderlijk dat het een wonder is dat ik zoveel kán werken. Dat ik weinig energie lijk te verspillen aan onbenulligheden. En dat is ook zo. Er zijn heel veel dingen die er niet toe doen. Ik leg de focus het liefste op wat leuk is en wél mogelijk is.

Verspil weinig energie aan onbenulligheden en neem voldoende tijd voor jezelf om opnieuw op te laden. Leef, voel, probeer… Werk je niet voortdurend te pletter.

In mijn ogen zijn mensen die de bodem van de oceaan hebben gezien, maar een strategie ontwikkelden om terug naar de oppervlakte te zwemmen, vaak interessante mensen. Kunnen omgaan met ongeluk is een kunst, en als coach misschien wel een must. Je moet je eigen demonen voldoende aangepakt hebben voordat je anderen kunt ondersteunen en begeleiden. Doe je dat niet, dan projecteer je je eigen demonen op je cliënt en kan je geen afstand nemen van de situatie om professionele en onafhankelijke begeleiding te bieden. Maar geloof me, ik heb zelf ook nog steeds demonen. Dat is mens-zijn.

Het leven is te kort om veel te piekeren over wat je anders had kunnen doen. Hou van je keuzes. Dat is mijn levensmotto en dat geef ik ook mee in mijn praktijk. Iedereen weet dat elke keuze zijn gevolgen heeft, maar veel mensen vergeten dat er altijd een reden is waarom je bepaalde keuzes maakt. Omarm en onderzoek regelmatig je intuïtie en je overtuigingen. En besef dat niets op zich waardevol is, maar dat je overal zelf betekenis aan kunt of zelfs moet geven. Zelf inhoud geven aan het leven en de wereld is de boodschap, het sleutelwoord is zin-geving. En niet vergeten je successen te vieren, dat vind ik zo belangrijk. Ik denk dat we meer mogen feesten.

Als we niet zelf waarde en inhoud geven aan het leven, dan valt er weinig te beleven. Het is wat je er zelf van maakt.

Ik krijg veel jonge, ambitieuze mensen in mijn praktijk over de vloer. Er zijn er veel waar ik potentieel in zie en die ik in sneltempo van A naar Z begeleid. Maar kies zorgvuldig je pad. Sommige startende ondernemers willen dingen doen die erg in strijd zijn met hun basispersoonlijkheid. Mijn taak is hen dat inzicht te geven, zodat ze iets kunnen kiezen waar ze wél energie zullen uithalen en in zullen slagen. Die mensen help ik reflecteren, zodat ze vanuit hun sterktes vertrekken en realistisch blijven. Het ondernemerschap is een voortdurende afweging tussen weten tot wat je in staat bent en fier durven zijn op je talenten en vaardigheden, maar jezelf ook niet overschatten. En daar het juiste evenwicht in vinden, is wat een succesvolle ondernemer definieert.